Zrozumieć Formułę 1: Paliwo

Paliwo jest bardzo istotną i zarazem niebezpieczną substancją. W Formule 1 zużywa się jej ogromne ilości podczas każdego weekendu Grand Prix, dlatego też warto przyjrzeć się jej nieco dokładniej i dowiedzieć paru rzeczy.

Zaskakujące ale prawdziwe - pomimo ogromnego technicznego wysiłku wkładanego w rozwój samochodu F1, paliwo, na którym on jeździ, jest bardzo zbliżone do kompozycji zwykłej, ogólnie dostępnej benzyny.

Ale tak nie było zawsze. Wczesne samochody Grand Prix jeździły na agresywnej mieszance mocnych chemikaliów i dodatków, często zawierającej duże ilości benzenu, alkoholu i paliwa lotniczego. W rzeczy samej wczesne paliwa były tak mocne, że silnik samochodu musiał być rozbierany i czyszczony zwykłą benzyną po zakończeniu wyścigu, aby nie uległ korozji od tej mikstury!

Przez lata wprowadzanych było coraz więcej i więcej regulacji odnośnie kompozycji paliwa, co w głównej mierze było zasługą nacisków ze strony koncernów naftowych, pragnących zademonstrować powiązania pomiędzy paliwem używanym w wyścigach i na normalnych drogach.


Współczesne paliwo F1 może zawierać w sobie tylko małe ilości składników "niewęglowodorowych", co w praktyce oznacza zakaz stosowania najbardziej lotnych dodatków umożliwiających zwiększenie mocy. Mieszanka każdego paliwa musi być przedstawiona ciału zarządzającemu sportem, FIA dla wcześniejszego zatwierdzenia jej składu i właściwości fizycznych. Z każdej próbki zachowuje się swoisty "odcisk palca", który jest potem porównywany do aktualnie używanego paliwa podczas zawodów w ruchomym stanowisku laboratoryjnym FIA.

W trakcie typowego sezonu, zespół Formuły 1 zużywa około 200 000 litrów paliwa podczas testów i wyścigów, a to może oznaczać około 50 różnych mieszanek, dostosowanych do wymogów różnych torów - lub nawet do różnych warunków pogodowych. Mocniejsze paliwa będą dawały wyraźnie więcej mocy, ale rezultatem tego może być zwiększenie zużycia paliwa i silnika. Wszyscy dostawcy paliwa dla Formuły 1 są zaangażowani w ekstensywne programy testowe, aby zoptymalizować osiągi paliwa w ten sam sposób, w jaki każdy inny komponent samochodu będzie dostrajany w celu zapewnienia maksymalnych korzyści. Obejmuje to zapewne modelowanie komputerowe, statyczne testy silnika i wreszcie testy na torach.


Tankowanie paliwa podczas pit-stopów jest jednym z ważniejszych elementów Formuły 1 i integralną częścią strategii współczesnych wyścigów. Dystrybutory paliwa są tak zaprojektowane, aby działać najszybciej i najbezpieczniej jak jest to tylko możliwe. Paliwo trafia do bolidu z szybkością około 12 litrów na sekundę. Sam wąż operuje jako "zamknięty system", wymagający, aby powietrze i opary były usuwane ze zbiornika paliwa w czasie tankowania. Wąż jest bardzo ciężki i wymaga jednego mechanika do podtrzymywania całego ciężaru, a drugiego do operowania końcówką wylotową. Koleiny mechanik stoi przy przycisku odcinającym dopływ paliwa przy samej pompie. Wycieki są niezwykłą rzadkością, ale od czasu do czasu zdarzają się. Dla przykładu przytrafiło się to Michaelowi Schumacherowi podczas Grand Prix Austrii w 2003 roku.

Źródło: Formula1.com

(Pomoc w tłumaczeniu: Marek Roczniak)